جوان و جوانه

یک گفتار خوب رادیویی،تمامی محسنات موجود در یک نوشته ی چاپی و گرمی یک برخورد رودررو را یک جا داراست. بهترین نوع گفتار رادیویی آن است که به صورت یک گپ دوستانه،حول یک موضوع مشخص باشد و این خود نیازمند وجود یک ساختار یکنواخت در گفتار رادیویی است.

توجه به قدرت درک عامه ومخاطبان از ویژگی رسانه های جمعی است و بنابراین وجود نکات آموزشی گوناگون در یک گفتار چندان مناسب نیست. متن برنامه باید ساده و روان نوشته شود. کلمات دور از ذهن ممکن است برای گوینده اعتبار ظاهری بیافریند لیکن موجب سردرگمی، آزار و حتی عصبانیت شنونده خواهد شد. یکپارچگی، روشنی و تاکید، از مشخصات یک گفتارخوب هستند.

 در کشورهای در حال توسعه گوینده ی برنامه عموما به عنوان یک عامل ناشناخته رادیویی و صرفا انتقال دهنده ی مطالب نویسندگان تلقی می شود، اما در کشورهای پیشرفته ودر الگوهای جدید برنامه سازی، گوینده در آغاز برنامه خود را معرفی می کنند و برای شنوندگان هویت شناخته شده ای دارد.

   مصاحبه مصاحبه رادیویی نوعی زنده از گفتار است. با استفاده از این روش ظرفیت مطالب گفتاری نویسنده افزایش می یابد.

 مردم اغلب شنیدن صحبت ها و درد دل های یکدیگر را دوست دارند به همین دلیل ارائه ی موضوع های مختلف به شیوه ی مصاحبه معمولا بیشتر از گفتارساده، مخاطب را جذب می کند.  

 هنر سوال کردن: طراحی سوال خود نوعی هنر به شمار می آید. شیوه ی غلط پرسش منجر به پاسخ های ((بله)) و((خیر)) خواهد شد و طریقه ی صحیح سوال کردن فرد مقابل را به پاسخگویی ترغیب خواهد کرد.

 مصاحبه گر به فراخور فرد مورد نظر سوال طرح کند و از پرسش هایی که دارای پاسخ های متعدد وگیج کننده است بپرهیزد.

 در مصاحبه استودیویی قبل از شروع مصاحبه، رعایت بعضی اصول فنی که به مصاحبه گر کمک زیادی در انجام مصاحبه می کند لازم است. بهتراست نوع قرار گرفتن صندلی ها و تنظیم میکروفون ها به گونه ای باشد که مصاحبه گر بتواند به راحتی میهمان خود را مشاهده کند. توجه به این نکته از نظر روانشناسی به میهمان شما کمک زیادی خواهد کرد که فضای استودیو را فراموش کرده و توجهش معطوف به صحبت کردن با مصاحبه گر باشد. مصاحبه ی میدانی هم نوع دیگری از مصاحبه است. 

   میزگرد

  میزگرد یکی از قالب های ارائه پیام های رادیویی برای طرح موضوع های مختلف است که در آن درباره ی یک موضوع معین صحبت می کنند. در یک میزگرد خوب باید سوال ها به شیوه ای جالب مطرح شود و شنونده را از جنبه های مختلف گروهی به فکر وا دارد در ضمن نشان دهنده ی تلاش مشترک گروهی باشد که برای یافتن راه حل یک مسئله به تشریک مساعی و تبادل افکار یکدیگر می پردازند.  

 نمایش را دیویی نمایش رادیویی از قالب های رایج و پر طرفداراست که با توجه به زمان آنها، دسته بندی می شوند.

 چند روش برای نمایش وجود دارد؛تهیه یک نمایش کامل به مدت نیم یا یک ساعت، تهیه یک سریال پانزده تا سی دقیقه ای حداکثر به مدت سیزده قسمت، تهیه نمایش های کوتاه پنج دقیقه ای به بالا که امروزه با توجه به سرعت وکمی وقت، بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. درنمایش های رادیویی، استفاده ی ماهرانه از کلمات و تغییر صداها وافکت و موزیک بسیارمهم است و می تواند صحنه های مختلف را در ذهن شنونده تداعی نماید. شنونده اگر به همدلی (empathy) درنمایش برسد این نمایش به اوج تاثیر گذاری نزدیک شده است. همدلی یا همذات پنداری به حالتی اطلاق می شود که شخص بتواند خود را در جایگاه شخصیت دیگرقرار دهد وآنچنان شیفته ی یک قطعه ی نمایشی شود که حس کند سرنوشتی مشابه با یکی از شخصیت های داستان یا نمایش داشته است. این تاثیرموجب ایجاد انگیزه برای شنوندگان خواهد شد و موجب تغییر نگرش و رفتار می شود.  

 پیام های کوتاه: یکی از بهترین شیوه های آموزشی درزمینه مسائل اجتماعی وموضوعات دیگر، ارسال پیام های کوتاه است. این امر امروزه بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است ودر زمینه تصویر، قالبی مثل»ویدئو کلیپ»متاءثر از چنین اندیشه ای به وجود آمده است. دررادیو، تاثیر این پیام های کوتاه بسیاراست وکوتاهی وگویایی، قطعا تاثیرگذاری هم خواهد داشت. پیام های رادیویی به دلایل متعددی، دارای قدرت تاثیر گذاری است، کوتاه بودن پیام و تنگ نکردن حوصله ی مخاطب، امکان ضبط پیام، انعطاف پذیری پیام های کوتاه و امکان قرارگیری در قالب های گوناگون و کم هزینه بودن اینگونه پیام ها از ویژگی آنهاست.  

 جُنگ را دیویی

مجله یا جنگ رادیویی قالبی است که در آن چندین آیتم مختلف استفاده می شود که به وسیله ی گفتار کوتاه،موسیقی و افکت ها وشگردهای مختلف به هم وصل می شوند.آنچه مجله ی رادیویی را جذب می کند قابلیت ترکیب و تلفیق موضوعات مختلف و امکان عرضه ی آنها در کنار هم است.

بخش ها وآیتم ها باید با ظرافت هنری گنجانده شوند و زمان هر یک از سه دقیقه نباید بیشتر باشد. یک مجله رادیویی باید اصل»تنوع در عین یکدستی» را دنبال کند و قسمت ها وآیتم ها با هم مرتبط و منسجم باشند. باید گفت که قالب های رادیویی از سیالیت و روانی برخوردارند ومی توان برای آنها قالب های تازه ای نیز ایجاد کرد.

 برنامه سازی گوشه ای از دنیای هنر است و عالم هنر بی انتهاست، همیشه می توان نو آوری کرد به شرط استعداد و انگیزه.